Οι βαρείς πυρήνες (Α>200) είναι ασταθείς και συχνά διασπώνται αυθόρμητα σε δύο μεγάλα θραύσματα (θυγατρικούς πυρήνες) ελευθερώνοντας παράλληλα μερικά νετρόνια και ενέργεια. Η φυσική αυτή διεργασία ονομάζεται αυθόρμητη σχάση. Η αυθόρμητη σχάση διαφέρει από τις άλφα και βήτα διασπάσεις αφού στην διεργασία αυτή ένας ασταθής πυρήνας διαχωρίζεται σε δύο συγκρίσιμης μάζας τμήματα ενώ ταυτόχρονα εκπέμπονται νετρόνια και ακτίνες γάμμα. Οι θυγατρικοί πυρήνες της σχάσης είναι συνήθως και οι ίδιοι ασταθείς και αποδιεγείρονται με άλφα και βήτα διασπάσεις μέχρι να καταλήξουν σε σταθερό ισότοπο.

Για το φαινόμενο της σχάσης που μελετούμε είναι δόκιμο να θεωρήσουμε τον πυρήνα ως μια σταγόνα υγρού. Αντί της γνωστής επιφανειακής τάσης που συγκρατεί τις σταγόνες, μπορούμε να σκεφτούμε ότι τον ίδιο ρόλο παίζει η ελκτική πυρηνική δύναμη που δίνει στον πυρήνα μια σχεδόν σφαιρική μορφή.

Παράλληλα με το φαινόμενο της αυθόρμητης σχάσης υπάρχει και αυτό της εξαναγκασμένης σχάσης. Ειδικότερα, όταν ένα νετρόνιο διεισδύει στον πυρήνα και συλληφθεί απ’αυτόν, τότε αυτός αναδιατάσσεται εσωτερικά και αρχίζει να ταλαντώνεται βίαια. Καθώς επιμηκύνεται, μερικά από τα νουκλεόνια βγαίνουν από την ακτίνα δράσης της πυρηνικής δύναμης των υπολοίπων και συνεπώς οι ηλεκτροστατικές απωστικές δυνάμεις αρχίζουν να κυριαρχούν και απομακρύνουν ακόμη περισσότερο τα άκρα του πυρήνα, ενώ οι πυρηνικές δυνάμεις τείνουν να κρατήσουν το κάθε άκρο σταθερά συνδεδεμένο. Όμως τώρα οι ηλεκτροστατικές δυνάμεις, τις οποίες ανταγωνίζονταν οι πυρηνικές, υπερτερούν. Μέσα σε   από τη διείσδυση του νετρονίου στον πυρήνα, αυτός έχει διασπαστεί σε δύο τμήματα.

Διαβάστε εισαγωγικά θέματα πυρηνικής φυσικής στο βιβλίο του Δρ. Θεόδωρου Λιόλιου

Κάντε ένα σχόλιο