Τα αίτια της έκρηξης στην Κύπρο (μαγνήσιο, υγρασία, γεωμετρία)
Δημοσιευμένο από EKĖO στην κατηγορία ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΑ ΑΤΥΧΗΜΑΤΑ, Ετικέτες: έκρηξη πυρομαχικών, Ευάγγελος Φλωράκης, Κύπρος, Ναυτική ΒάσηΠαρουσιάζουμε μια πρώτη απόπειρα ερμηνείας των τεχνικών αιτίων της έκρηξης που στηρίζονται στα δεδομένα που έχουν βγει στη δημοσιότητα. Η ανάλυση αυτή του Διευθυντή του Κέντρου Ελέγχου Όπλων είναι προσεγγιστική αφού το ΕΚΕΟ δεν έχει κληθεί να συμμετάσχει στις έρευνες που γίνονται στην Κύπρο.
Σύμφωνα λοιπόν με τα υπάρχοντα στοιχεία στα κοντέινερς υπήρχαν (μεταξύ άλλων) καψύλια μαγνησίου (magnesium primers) και πεπιεσμένη πυρίτιδα (compressed gunpowder). Τα υλικά αυτά προκάλεσαν την έκρηξη για τους εξής λόγους. Η πυρίτιδα ήταν σταθεροποιημένη και δεν μπορούσε να εκραγεί χωρίς λόγο (αυτοανάφλεξη). Όμως αν πραγματικά έριχναν τις προηγούμενες ημέρες νερό για να ψύξουν τα κιβώτια και να αποφύγουν ανάφλεξη τότε τους διέφυγε το παράδοξο γεγονός ότι η σταθεροποιημένη πεπιεσμένη πυρίτιδα είναι ξηρή (με υγρασία ίσως και κάτω από 1%) ενώ μόλις υγρανθεί σε βαθμό υγρασίας 7% καθίσταται εξαιρετικά ασταθής και με μικρή αύξηση της θερμοκρασίας η ένα σπινθήρα αναφλέγεται πολύ εύκολα (Brown F.W. et.al “Sensitivity of explosives….” Bureau of Mines Report No 5002 September 1953). Δηλαδή ναι μεν το βρεγμένο μπαρούτι δεν εκρήγνυται αλλά όμως το πεπιεσμένο στερεό μπαρούτι με αυξημένη υγρασία καθίσταται εξαιρετικά ευαίσθητο σε σπινθήρες και υψηλές θερμοκρασίες. Η πυρίτιδα λοιπόν δεν μεταφέρεται πλέον όπως παλιά σε βαρέλια αλλά σε πεπιεσμένα συμπαγή σώματα προκειμένου να διατηρηθεί η υγρασία χαμηλή και έτσι να σταθεροποιείται το υλικό όσο καλύτερα γίνεται.
Ενδεχομένως προκλήθηκε μια μικρή αυτοανάφλεξη στα κοντέινερς από την τριβή των μεταλλικών κοντέινερς (ίσως από άτομα που περπατούσαν πάνω τους για να τα καταβρέξουν) που προκάλεσαν κάποιον σπινθήρα. Αυτό ανησύχησε τους αρμοδίους που προσπάθησαν να σβήσουν την μικροεστία ρίχνοντας περισσότερο νερό με τη βοήθεια της πυροσβεστικής. Όμως αυτό αύξησε την υγρασία στην πυρίτιδα και της προκάλεσε μεγαλύτερη αστάθεια και το χειρότερο ενέπλεξε τα καψύλια μαγνησίου στην πυρκαγιά. Τότε όμως έπαιξε ρόλο η χημεία της καύσης του μαγνησίου που προβλέπει ότι όταν μαγνήσιο καίγεται και του ρίξουμε νερό τότε αυτό εκρήγνυται .
Δείτε βίντεο όπου όταν καίγεται μαγνήσιο η ρίψη ύδατος προκαλεί έκρηξη (γνώριζε η πυροσβεστική ότι υπήρχε μαγνήσιο μέσα στα κοντέινερς;)
Η ήδη αποσταθεροποιημένη αυξημένης υγρασίας πυρίτιδα όμως μετά από την έκρηξη μαγνησίου εξερράγη ολοσχερώς παρασύροντας μαζί της (primary explosives) και τα εκρηκτικά υψηλής ενέργειας (secondary) που προηγουμένως ήταν εξαιρετικά σταθερά και ασφαλή και απαιτούσαν μια πολύ ισχυρή έκρηξη για να ενεργοποιηθούν. Η γεωμετρία των κιβωτίων βοήθησε ώστε να υπάρξει μια κρίσιμη μάζα συγκεντρωμένη σε μεγάλη πυκνότητα κατά τα πρότυπα των εκρηκτικών δοκιμών στα εργαστήρια όπλων του Λος Άλαμος. Αν η γεωμετρία ήταν διαφορετική τότε θα υπήρχε τυχαία διασπορά των κιβωτίων πυρίτιδας και όχι αλυσιδωτή και ολοσχερής έκρηξή τους.
Αυτή είναι μια πρώτη ερμηνεία που δίνει με κάθε επιφύλαξη ο Καθηγητής Θεόδωρος Λιόλιος και την προτείνει ως επιστημονική άποψη προς συζήτηση.